Seljord Og Sogene Blog
SOGER
GYGRENE OG SYBYLLA
Flatdal er vakta av segnfigurar kring det heile, og me finn påfallande mange kvinner og gygrer mellom dei.
Tårån i Trøppin er namnet på ei gyger som held til i Skorvefjellet.
Ho har to systrer; Glima i Rupedalar på Mælefjell og Ljose-Signe i Bindingsnuten.
Om desse gygrene har Sigurd Nes skrive eit dikt der trollkvinnene blæs i lur til kvarandre frå fjell til fjell over Flatdalsdalen.
Svigersonen, Torkjel Haugerud, har laga tri komposisjonar for hardingfele med same namn som gygrene. Frå Flatdalsdalen kan ein sjå 7-8 trappetrin høgt oppe i Skorvefjellet som Tårån har grave ut med bare neglene.
Det fortel litt om storleiken på trolla og folkefantasien. Trappetrinna har ei høgd på 15-20 meter.
Så har me Sybylla, den tidlause spådomskvinna.
Litt sør for Gyvretrappin i Skorve heng Spådomsnuten som eit trugsmål.
Sybylla skal ha sagt at når Spådomsnuten dett, skal flodbølgja bli så høg at pråmane kan bindast i dørklinkene på Åse-gardane.
Dette skal hende mot slutten av tida og når det har blitt by mellom Vallaråi og Sjerveåi.
Sikkert er det at Spådomskløvet har blitt ein god del større dei siste åra.
– Kjelde: Sigurd Telnes
SEGNI OM GONIL DALE
Gagnås er fjellpartiet mellom Trollebotnen og Seljordsvatnet.
Tradisjonen vil ha det til at det ligg ein tussegard inni dette fjellet. Det er opningar i fjellveggen frå Garviksida og ved Gjeldstad.
Syster av Hølje Dale i Trollebotnen, Gonill, blei kvervd inn i fjellet til tussegarden og vart verande der alle sine dagar.
Hølje vitja henne ein gong, og denne hendinga har Hølje Gonge skrive eit dikt om i år 1860. I nyare tid har Halvor J. Sandsdalen skrive eit dikt om Gonill Dale som fekk lov å stige ut på Gagnås kvar joleftan og huge utover Trollebotnen.
Diktet heiter; ”Etter eit menneske”.
Mattis Haugerud har laga ein hardingfeleslått på temaet. Den heiter: «Gonill Dale».
– Kjelde: Turkart for Seljord. revidert 2018
STÅLE ÅSHEIM
Segni om Ståle Åsheim som vart lyst fredlaus og held seg gøymd i loftet på garden Åsheim.
HØLJE GONGE (F.1819 – D.1889)
Hølje Gonge budde på plassen Gonge på Seljordshei.
Han var lam og levde llivet sitt bunden til kubbestolen.
Likevel var han kunnskapsrik og handig, heldt aviser og var den i lokalmiljøet folk kom til for å spørje nytt frå verdi omkring.
Han vann pris for god treskjering på verdsutstillinga i London i 18.
Gongestogo står idag på Dyrskuplassen. Her vert soga om Hølje formidla kvart år gjennom forteljingar om livet hans og huset vert nytta til utstillingar av handverktradisjonar
SJØORMHISTORIAR:
03.06.1977
Kari og Selmer Olsen frå Ulefoss, saman med Olav Åsen og Hjørdis Gravalid frå Seljord fekk i går, tysdag, ei nifs oppleving.
Då såg dei ormen i Seljordsvatnet på tolleg nært hald. Det var eit uhyggeleg syn, seier dei til Varden.
Alle nemner ei lengd på tretti til femti meter, og at han var tjukk som ein tømmerstokk.
Dei fire hadde reist ut til vatnet ved 16-tida for å halde utkikk etter ormen, då han med eitt steig opp med ei vass-stråle ved Sinnesodden.
Han hadde to lykkjer over vassflata. Dei la merke til ormen frå bilglaset, og Olav Åsen, som hadde førsteklasses kikkert fekk ormen på kloss hald gjennom linsa.
Ormen var taggut og skjoldut, og var oppe i omlag eitt minutt før han dukka så bylgjene foss rundt han. -Ingen skal få meg i ein pråm på Seljordsvatnet meir,seier Åsen.
Han er sjølv sjåfør ved Vest-Telemark Meieri.
EIN LANG ÅL MED PUKLAR
Carin Østergård Skori såg tidleg på 90-talet ein lang ål med puklar i Seljordsvatnet.
FRÅ NESLESTAUL
I åra kring 1930 hadde Borghild Glosimot dyra sine på Nøslestaul om sommaren. -Då såg eg sjøormen tre gonger, seier ho. -Han kom symjande med stor fart, det var så det bølgja kring han.
MELLOM BJØRGESANDEN OG SINNESODDEN
-Det er ikke bare en, men flere sjøormer i Seljordsvannet, sier journalist Øystein Molstad-Andresen i ei samtale med Jac. Gundersen i Varden 19/6-1977.
online casino seo